تاریخچه چاپ روی پارچه

چاپ نقش بر روی پارچه از قدیمی‌ترین هنرهای دستی بشر است. تمایلی که بشر برای پوشش خود داشته و همچنین محیط پیرامون وی که در این زمینه برای او الهام بخش بوده است، سبب شده تا در طول سالیان طولانی هنرهای مختلفی از جمله پارچه بافی، چاپ نقش بر روی پارچه و در نهایت صنعت طراحی لباس ایجاد و رونق گیرد.

تولید طرح و نقش روی پارچه به وسیله باسمه یا قالب در سده چهارم پیش از مسیح در هند آغاز شده که مدتی بعد به چین راه یافته است. واژه‌ی چیت در زبان فارسی در واقع برگرفته از زبان هندی است.این پارچه‌ها بعدها با همان سبک به اروپا راه یافتند.چاپ باتیک نیز یکی از انواع چاپ سنتی است که ابتدا در چین و بعد در اندونزی رواج یافت و بوسیله ماده‌ای مقاوم (ترکیبی از سقز, موم و پارافین ) بر روی پارچه ابریشم انجام می‌شود.

چاپ پارچه در لغت به معنای رنگ کردن قسمت‌هایی از پارچه است که از این نظر با واژه رنگرزی متفاوت است؛ چرا که رنگرزی به معنای رنگ کردن کل سطح پارچه است به نحوی که همه‌ی قسمت‌ها با هم همرنگ می‌شود.

در کشور‌هایی که تمدن بشری در آن‌جا قدمت بیشتری دارد، صنعت چاپ پارچه با سرعت بیشتری پیشرفت کرده است.در کشورهای اسلامی و از جمله ایران با توجه به وجود احکام زیادی که در زمینه پوشش وجود داشت، استفاده از پارچه و لباس‌های گوناگون رونق بسیاری داشت. این پارچه‌ها بیشتر برای لباس استفاده می‌شد.  به طور مثال قلمکاری پارچه در ایران نمونه‌ی رشد و ترقی این صنعت است. قلمکاری پارچه نوعی پارچه چاپ شده به وسیله‌ی قالب‌های چوبی است. شهر‌های اصفهان، شیراز، بروجرد، همدان و رشت در این زمینه به پیشرفت زیادی دست پیدا کرده‌اند.